به گزارش آذر یک پژوهش گر و تحلیل گر ارشد مسائل منطقه با اشاره به تاثیر تحولات پاکستان بر روابط میان این کشور و ایران اظهار نمود: گرچه دولت عمران خان جز در زمینه های سیاسی و امنیتی عملاً در زمینه اقتصادی نتوانست سطح روابط خودرا با ایران افزایش دهد اما در وضعیت فعلی، هرگونه تغییر دولت در پاکستان نمی تواند تغییرات کلان، راهبردی و گسترده ای را در روابط خارجی پاکستان با ایران در پی داشته باشد.
فرزاد رمضانی بونش در گفت و گو با ایسنا، درباره تحولات اخیر پاکستان اشاره کرد: قبل از به قدرت رسیدن عمران خان در پاکستان، پدیده ای در ساختار سیاسی دو حزبی در پاکستان وجود داشت اما عمران خان توانست این سنت سیاسی را در داخل پاکستان بشکند و عملاً حزب عمران خان(تحریک انصاف) با بهره گیری از نقاط ضعف سیاسی دو حزب عمده «مردم» و «مسلم لیگ» و همین طور باتوجه به پیشینه ورزشی عمران خان توانست جایگاه خودرا در داخل پاکستان تحکیم کند و بخش عمده ای از پارلمان و عملاً دولت را در این کشور به دست بگیرد.
وی اظهار نمود: در ماه های قبل تحولات داخلی پاکستان خصوصاً در دو مقوله اقتصاد و مبارزه با فساد باعث شده که نوع نگرش بازیگران داخلی شامل احزاب سیاسی عمده و ارتش و همین طور سایر بازیگران متنفذ در نظام بین الملل به عمران خان و دولت و حزب او تغییر کند و عملاً جایگاه عمران خان تا حدی در داخل پاکستان متزلزل شود.
این پژوهش گر و تحلیل گر ارشد مسائل منطقه با اشاره به رد هرگونه ایفای نقش در تحولات اخیر پاکستان که منتهی به انحلال مجلس ملی پاکستان و عدم اجرای رای گیری بر سر رای اعتماد به عمران خان در این مجلس، اظهار داشت: با وجود این که ارتش پاکستان اعلام نموده که نقشی در روند تحولات نداشته است اما برخی تحلیل گران پاکستانی احتمالاتی برای وقوع کودتا را مطرح نمودند و معتقدند که بدون نظر نهایی ارتش، اعمال فشار گسترده مقابل عمران خان امکان پذیر نبوده است.
رمضانی بونش در ادامه با اشاره به نقش دولت های خارجی نظیر عربستان و آمریکا در تحولات اخیر پاکستان اظهار داشت: در زمینه سیاست خارجی، عمران خان در سالهای قبل به صورتی به دنبال برقراری موازنه در روابط سیاست خارجی خود در زمینه منطقه ای میان ایران و عربستان و در زمینه نظام بین الملل میان آمریکا و چین و همین طور افزایش روابط با روسیه بود؛ این نوع نگاه باعث شده که تعدادی از بازیگران منطقه ای و بین المللی نسبت به سیاست خارجی پاکستان انتقاداتی داشته باشند که این مساله از دید عمران خان اینطور مطرح شده که آنها با فشارهایی که به سیاست خارجی پاکستان اعمال می کردند به دنبال دخالت در امور داخلی این کشور هستند.
وی اضافه کرد: همین طور افزایش اختلافات پاکستان با ایالات متحده آمریکا بر سر افغانستان، باعث شده که تعدادی از بازیگران منطقه ای و بین المللی به پشتیبانی از مخالفان دولت عمران خان توجه نمایند و عملاً اهرم حمایت خودرا در اختیار اپوزسیون دولت قرار دهند. عمران خان و حزب او این نگاه را برجسته کردند که به صورتی بازیگران خارجی یعنی آمریکا و شاید هم عربستان به دنبال افزایش فشار به دولت هستند و حتی از سقوط دولت حمایت می کنند. حتی در داخل پاکستان صحبت هایی درباره آقای عمران خان مطرح است که به صورتی ایشان را از قدرت ساقط کنند و او را مجبور به خروج از کشور کنند.
این پژوهش گر و تحلیل گر ارشد مسائل منطقه با اشاره به فرصت ۹۰ روزه عمران خان برای برگزاری انتخابات پارلمان اشاره کرد: آنچه که مشخص است این است که متغیرهای مختلفی در ۹۰ روز آینده در رای باردیگر حزب عمران خان در پاکستان و همین طور احتمال حضور وی در دولت آینده پاکستان وجود دارد؛ با این وجود امروز بنظر می رسد به صورتی شکافی حداقلی در داخل پاکستان وجود دارد؛ چنانچه عمران خان این شکاف را مرتفع و تا حدودی متحدان سابق را دور هم جمع کند، می تواند بار دیگر پایگاه خودرا در انتخابات آتی حفظ نماید.
رمضانی بونش همین طور درباره احتمال وقوع کودتای نظامی توسط ارتش پاکستان اظهار نمود: همیشه در پاکستان احتمال کودتای نظامی وجود داشته است. با وجود این که ارتش پاکستان خودرا از هرگونه دخالت در امور سیاسی و تنش های اخیر سیاسی در این کشور مبری می داند، بنظر می رسد که همیشه اهرم فشار قدرت نظامی در پاکستان وجود دارد و بسیاری در داخل و خارج از پاکستان معتقدند که هیچ تحول کلان و عمده ای در داخل پاکستان بدون رای و نظر مثبت مثبت ارتش رخ نمی دهد. باید منتظر رویکرد ارتش باشیم، اگر طی چند ماه آتی، شاهد اعمال تغییراتی برخلاف نظر ارتش باشیم، مسلمًا ارتش دست به کودتا خواهد زد اما اگر روند تحول بر خلاف رویکرد های کلان ارتش پاکستان نباشد، رویکرد نظامیان، اعمال فشارهای سیاسی صرف خواهد بود.
پژوهش گر و تحلیل گر ارشد مسائل منطقه در آخر درباره تاثیر تحولات پاکستان بر روابط میان این کشور و ایران اظهار داشت: گرچه دولت عمران خان به جز در زمینه های سیاسی و امنیتی عملاً در زمینه اقتصادی نتوانست سطح روابط خودرا با ایران افزایش دهد، اما در وضعیت فعلی، هرگونه تغییر دولت در پاکستان نمی تواند تغییرات کلان، راهبردی و گسترده ای را در روابط خارجی پاکستان با ایران در پی داشته باشد؛ چونکه همه احزاب پاکستان به صورتی در قالب منافع و رویکرد های کلان سیاست خارجی، نگاه تقریباً یکسانی نسبت به ایران دارند؛ این روابط می تواند متناسب با احزاب مختلف منجر به تغییرات تاکتیکی شود اما در رویکرد کلان سیاست خارجی پاکستان همیشه نگاه ثابت و یکسانی نسبت به ایران وجود داشته است. حتی در صورت کودتای ارتش، چنانچه حزب مردم به قدرت برسد، ممکنست تمایل بیشتری به افزایش روابط با ایران در پاکستان وجود داشته باشد و در مقابل اگر حزب نواز روی کار بیاید، ممکنست تمایل کمتری نسبت به ارتباط با ایران وجود داشته باشد اما این نمی تواند به مفهوم چالش گسترده در روابط با ایران باشد، بلکه منافع ملی سیاسی- امنیتی و ژئوپلیتیکی پاکستان باتوجه به ایران ایجاب می کند که مقامات این کشور همیشه حدی از روابط را با ایران حفظ کنند.
منبع: آذر
