یک کارشناس مسائل شبه قاره مطرح کرد راهکارهای پیش روی ایران برای مذاکره با طالبان

آذر: به گزارش آذر، یک کارشناس مسائل شبه قاره با تکیه بر اینکه افغانستان بی ثبات برای ایران خطر دارد، اظهار داشت: در زمینه همکاری طالبان با ایران در مسئله آب پیشنهاد می کنم گروهی متشکل از کارشناسان وزارت خارجه، نیروی انتظامی، سپاه، ارتش و وزارت نیرو بوجود آمده و به شکل جدی این مسئله را پی گیری و حل کنند.
پیر محمد ملازهی در گفتگو با ایسنا در تحلیل خود از بحث آب میان ایران و افغانستان و مذاکرات انجام شده میان طرفین عنوان کرد: مسائل ما با افغانستان در زمینه های آبی و مرزها از سال ۱۸۷۱(۱۲۵۰شمسی) که قرارداد مرزی گلد اسمیت بین ایران، افغانستان و بریتانیا آن زمان به امضا رسید و مرزها مشخص گردید، وجود دارد و همواره مشکلاتی را بوجود آورده است.
وی خاطرنشان کرد: ازاین رو پس از اینکه افغانستان با بی ثباتی سیاسی رو به رو شد، پس از سلطنت محمد رضا شاه و کودتای داودخان، این کشور درگیر هرج و مرج شد، هم جنگ داخلی و هم جنگ خارجی که یکبار از سوی شوروی و یک مرتبه از سوی آمریکا صورت گرفت و افغانستان به اشغال درآمد.
این کارشناس مسائل شبه قاره با بیان اینکه افغانستان بی ثبات برای ایران خطر دارد، اظهار داشت: یکی از مسائل مهمی که در رابطه با آن با افغانستان گرفتار چالش هستیم؛ مسئله آب هیرمند و هریرود است، تلقی کل جامعه افغانستان اینست که آب حق طبیعی آنها می باشد و نباید مجانی به ایران، ترکمنستان و پاکستان دهند.
وی ضمن اشاره به مشکلات آبی استان سیستان و بلوچستان و مهاجرتی که طی این سال ها از این منطقه به سایر استان ها صورت گرفته است، اظهار داشت: مسئله آب بسیار حیاتی و حساس است، تابحال راهکارهای مختلفی عرضه شده اما هنوز نتیجه ای نداشته است، یک راهکار سیاسی است یعنی اینکه به وزارت امور خارجه اختیارات کافی داده شود که به شکل جدی وارد شده و ببینیم طالبان دقیقاً چه می گوید؛ قرارداد شفیق-هویدا را عملیاتی نماییم.
این کارشناس مسائل شبه قاره همینطور عنوان کرد: پیشنهاد می کنم گروه کارشناسی متشکل از کارشناسان وزارت خارجه، نیروی انتظامی، سپاه، ارتش و وزارت نیرو ایجاد شود به شکل جدی وارد شده و مسئله را بررسی نمایند اگر بتوانیم قرارداد ۱۳۵۱ را به طالبان بقبولانیم راه خوبی است اما شرطش اینست وزارت خارجه فعال شود.
ملازهی وابسته کردن متقابل اقتصاد و سیاست افغانستان با ایران را یکی دیگر از طریق های رسیدن به یک نتیجه مطلوب عنوان کرد و اظهار داشت: صادرات افغانستان از چابهار به سادگی صورت می گیرد ما باید بتوانیم آنرا مشروط به تأمین حقآبه سیستان نماییم. همینطور اهرم دیگر ایران، سوخت همچون نفت، گاز و گازوئیل است که افغانستان بشدت به آن نیاز دارد، باید بتوانیم بازار ۳۵ میلیونی افغانستان در تأمین گاز و برق را به دست آوریم و با به کارگیری سیستم های تولید برق که در دنیا هم مورد استفاده قرار می گیرد، برق مناطق مختلفی از افغانستان را تأمین نماییم، علاوه بر افزایش درآمد، میتوان وابستگی ایجاد کرد تا وقتی که دولت مرکزی حاضر به تأمین حقآبه نشد از این ابزارها استفاده نماییم.
وی با تکیه بر اینکه ایران اهرم های قوی زیادی در اختیار دارد اما نمی دانم چرا تاکنون استفاده نکرده است، اظهار داشت: هیرمند خط مرزی است، مشکل آب وجود دارد اما مشکل مرزی را خود ما ایجاد کردیم، از طرفی طالبان ذهنیت ندارد و چندان به خط و ربط سیاست مسائل مرزی و بین المللی آشنا نیست، ایران اهرم هایی دارد و میتوان طالبان را قانع کرد و حقآبه هیرمند را گرفت.
این کارشناس مسائل شبه قاره خاطرنشان کرد: طرحی که پیاده شد در راه سیلاب بین سد کجکی و سد کمال خان بگونه ای بوده که آب به سمت گودزره هدایت شده و در تابستان تبخیر می شود، در نتیجه در ایران منطقه سیستان و هامون از سیلاب های فاصله سد کمال خان تا کجکی محروم هستند.
ملازهی در انتها بیان نمود: غیر از منطقه سیستان نباید فراموش نماییم در آینده این احتمال وجود دارد که آب مشهد هم با مشکل مواجه شود چونکه آبی که از پایین دست سد سلما می آید بشدت کاهش پیدا کرده و در آینده آب خراسان را تهدید می کند. آب مشهد ادامه حوزه هرات و هریرود است اما با عنایت به شرایطی که وجود دارد این مسائل ذخایر زیرزمینی آب را تهدید می کند. در این مورد هم باید از الان چاره ای اندیشید، این ها حقیقت هایی است که نمی شود دست روی دست گذاشت و منفعل عمل کرد.

منبع: